Awal ɣef Ḥmed Ḥammu, anazur i yesdukklen ccna d usaran

,

Ḥmed Ḥemmu{Ahmed Hamou} ifern-it d isem n unaẓur, s yisem-is n tidet Ḥmed At Ɛmaṛa. Ilul deg wass n 19 di yulyu n useggas 1937, deg taddert n At Sellam, i yettafaṛen ass-a taɣiwant n Yiɣrem, i d-yezgan deg temnaḍt n Uqbu, agezdu n Yemma Guraya.

Dda Ḥmed Ḥemmu, akken i as-ssawalen wid t-iḥemmlen, ibda amecwaṛ-ines deg tezlit taqbaylit deg yiseggasen-nni n 60. Tizlit tamenzut i yesekles, yefka-as azwel « Zuṛeɣ Aqbu », s yis yerra tajmilt i temnaḍt n At Ɛebbas.

Yesekles ugar n 100 n tezlatin. Tuget deg-sent ttwasnent nezzeh, yerna d tid ḥemmlen yiqbayliyen, gar-asent : « Ddinaṛ ddinaṛ », « Cciṭan yeffeɣ lantrit », « Cqan-iyi medden ma nnan », « Apaṛabul », « Xali d xalti », « Tislit »,… D waṭas nniḍen. Akken daɣ i yexdem aṭas n yiklipen{Clips}.

D winn ixulḍen aṭas n yitran n tezlit taqbaylit, ama di tmurt neɣ deg yinig. Ladɣa di tmurt n Fṛansa, acku di taneggarut-a aṭas n yiminigen d yinaẓuren iqbayliyen i yellan, gar-asen : Sliman Ɛazem{Slimane Azem}, Ṭaleb Rabeḥ{Taleb Rabah}, Ccix Lmehdi{Cheikh El Mehdi}, Sliman Cabbi{Slimane Chabi}, Ṣaleḥ Seɛdawi{Salah Sadaoui}, Ccix Nuṛeddin{Cheikh Noureddine}, Akli Yeḥyaten, d waṭas nniḍen. Yezdi ula d unaẓur n cceɛbi Deḥman El Ḥeṛṛaci{Dahmane El Harrachi}.

Anaẓur Ḥmed Ḥammu, d winn ɣef yeffeɣ nezzeh uɣanib-ines n ccna. Yesseqdec asaran{Humour}. Yis isɛedda acḥal d inzi, yerna yerẓa aṭas n tegdalin{les tabous} di tmurt taqbaylit. Yecna aṭas deg yinig, ama deg tzeɣwa n tmeɣṛiwin neɣ deg tecrifin d ttbaren anda ggten yiqbayliyen.

Dda Ḥmed Ḥammu, yemmut deg sbiṭaṛ n temdint n Uqbu, deg wass n 14 di mayu n useggas 2014, ɣef teɣzi n 77 n yiseggasen. Sebba n lmut-is d « AVC ». Yettwamḍel deg yiwet n tjebbant i d-yezgan gar taddert n At Sellam akked taddart n Ɛmiṛuc{Amirouche}.

Ɣas akken zrin sḍis n yiseggasen ɣef tmettant-ines, mazal imdanen ur t-ttun ara. Ttuɣalent-as tejmilin, anda i d-tettili temzikent{exposition} ama s tewlafin-is, neɣ d imagraden i d-yettwarun fell-as deg yiɣmisen. Ttilint-d tnagiyin n yimdukkal-is inazuṛen, d wid yessnen amecwaṛ-ines. Akken daɣen i d-skanayen yiwen n usaru ɣef tudert-is.

Anect-a akk yettmagga i wakken tasuta n wass-a, d tinn n uzekka ad issinent Dda Ḥmed Ḥemmu, d leqdic-ines i lmend n teqbaylit. Yeqqar yinzi deg awal-is: « Imdanen ttmettaten kan mi ara ten-yettu yiwen ».

Retrouvez-nous sur notre page @Facebook et sur #Instagram ! Abonnez-vous à notre chaîne ►YouTube