Amulli wis 70 n tlalit n Muḥya, Vava-s n umezgun Aqvayli

,

S yisem-is n tidet Muḥya Ɛebdella, yettwassen daɣen s yisem n Muḥend u Yeḥya, ilul deg ass n umenzu n wunvir n useggas 1950 deg Yiɛezzugen. Tawacult-is n taddart n At Rebbaḥ n tɣiwant n Yibudraren.

D ameskar n tecqufin n umezgun, d amedyaz, d win i d-yessuqlen aṭas n leqdicat si tutlayin tivarraniyin ɣer tutlayt Taqvaylit. Tugett n leqdicat-is yessekles-iten d tisfifin (K7), yezzuzer-iten-t i tiddukliwin d yimeɣnasen.

Yefka aṭas n yiḍrisen d yisefra i yinaẓuren imḥaddiyen n tezlit Taqvaylit, gar-asen Yidir, Ferḥat, Ideflawen, d wiyaḍ. D ameɣnas n yizerfan n wemdan, d tlelliyin n umeslay.

Yesɛedda-d azgen n temẓit-is deg Iɛeẓẓugen, send ad t-guǧ twacult-is ɣer temdint n Tizi Wezzu. Di tesnawit n Ɛmiṛuc i d-yewwi akayaḍ-ines n bakaluṛya, deg useggas n 1968. Syin iṛuḥ ɣer tesdawit n Lezzayer, din i yexdem tizrawin tunnigin n tusnakt (études supérieures en mathématiques), yeffeɣ-d deg useggas n 1972 s ugerdas n lisuns.

Deg useggas n 1973, yewwi avrid n yinig ɣer tmurt n Fṛansa, yers deg tɣiwant n Strasbourg, iwakken ad ikemmel leqṛaya-ines. Maca ur iɛeṭṭil ara din, send ad yekfu useggas, yeǧǧa Strasbourg, iṛuḥ ɣer Lpari. Din i yekki deg ugraw n tezrawin n Yimaziɣen (Groupe d’Études Berbères) i d-ilulen deg tesdawit n Paris VIII (Vincennes). Yekki deg uslal n tesɣunin « Bulletin d’études Berbères » akked « Tisuraf ».

Deg useggas n 1983, yeslul-d takrut n umezgun (troupe théâtrale), yefka-as isem ASALU. S yes yurar deg waṭas n yimeḍqan di Fṛansa, ladɣa tamiwin-nni anida ggten Yiqvayliyen. Rnu ɣer waya yesselmad Taqvaylit deg tiddukla ACB.

Muḥya d win i d-yessuqqlen aṭas n yiḍrisen ɣer tutlayt Taqvaylit, yugem-d ɣer waṭas n yinaẓuren d yimyura igraɣlanen, gar-asen: Samuel Beckett, Molière, Pauvre Martin, Lu Xun, Bertolt Brecht, Guy Maupassant, Georges Brassens, Sławomir Mrożek, Jacques Prévert, Felix Leclerc, d wiyaḍ.

Muḥend Uyeḥya, yemmut deg wayyur n dujembeṛ n useggas 2004, di Lpari, ɣef tudert n 54 n yiseggasen. Yettwamḍel di taddart-is, gar lejdud-is. Yeǧǧa-d deffir-s agerruj ur nfennu. Deg useggas n 2012, amaru Ɛebdeṛḥman Lwennas, yessuffeɣ-d yiwen n udlis, s yes yerra tajmilt i unaẓur Muḥya, yefka-as azwel « Mohia, le plus célèbre des inconnus », yevḍa-t ɣef 147 n yisevtar, adlis-agi mazal yettnuzu deg tnedlisin n tmurt Taqvaylit.

Retrouvez-nous sur notre page @Facebook et sur #Instagram ! Abonnez-vous à notre chaîne ►YouTube