Lɛerbi Yeḥyun ilemẓi yesdukklen gar timmeɣnest, aselmed, d tira

,

Lɛerbi Yeḥyun, ilul deg taddart n Tefrit i yeṭṭafaren taɣiwant n Weqvu, di Vgayet. D ameɣnas n taluft Taqbaylit, yella seg yimzwura i d-ibedden yerna yekki deg umussu n MAK seg tazwara, yexdem aṭas n yimagraden d tezwrawin tisrtiyin.

D amedyaz yessefrawen ɣef tnekkit, tayri, tilelli, izrfan, d tmurt, akken daɣ i yerra tijmilin i wid yuklalen. Mi d-yewwi akayaḍ-ines n bakaluṛiya, ilemẓi n taddart n Masin Uhaṛun, yeḍfer tutlayt d yidles Amaziɣ, yeffeɣ-d s ugerdas, syin iqeddec d aselmad n tutlayt Taqvaylit deg uɣervaz alemmas deg yiɣrem n Weqvu.

D imḍebbeṛ deg tiddukla « Tigemmi » n taddart-is. Mass Yeḥyun yura ddeq-s n yimagraden deg yisevtar n Uɣmis n Yimaziɣen, Tiɣremt, d kra n yiblugen. Akken daɣ i yekki deg waṭas n tfaskiwin n tmedyezt, syin yekki deg xilla n tesqqamuyin n yinezzurfa. Yura ddeqs n tullisin, yewwi arrazen isklanen.

Ar tura yessaẓreg-d ukuẓ n yidlisen, s yiɣaniven yemgaraden, am tmedyezt, tamezgunt, timsirin i yinlmaden d uḥric n unadi. Ixdem ddeqs n yisaregen, d temliliyin. Yezzi-d akk i tmurt n Yiqvayliyin, ɣas ma tikwal ttɛaraḍen ad as-gedlen timlilit-ines. S kra n wanida i t-necden yettṛuḥu, yettak tallelt i kra t-iqesden.

Deg yiseggasen-agi ineggura, yexdem kra n tedwilin tisklanin i tiliẓri « Taqvaylit TV ». Tettunefk-as tegnit yettwanced ɣer waṭas n ttiɛadat, ama ɣer tiliẓriwin neɣ d yimaṭṭafen, akked temliliyin d yineɣmasen. Akka tura yettheggi i teẓrigt tis snat n udlis-ines « Taqvaylit, iles d yidles ». Rnu ɣer waya ɣur-s isnfaṛen nniḍen.

Awal γef udlis ‘’TAQBAYLIT, iles d yidles‘’

Adlis-a d win i d-yeffeγen i ddemma n vav-is, deg waggur n wunvir 2016, Yevḍa-t umeskar γef kraḍ n yiḥricen:

  • Tutlayt d tsekla i d-yewwin γef Tevaylit tutlayt tayemmat, tamedyezt d tewsatin-is, tasekla yettwarun d tlalit n wungal d tullist akk d umhaz n ccna n tlawin.
  • Amezruy d tmetti i d-yezwaren s yigelliden d tgeldiwin Timaziγin deg tallit n teglest, aksil d twiγi n taɛravt-tineslemt deg tefriqt n ugafa, amezruy n tgelda n kuku, almi d tanekra Taqvaylit seg tezγent n 1949 γer tefsut taberkant n 2001. Tedda-d deg-s d aγen tuddsa tanemttit n Yiqvayliyen ger zik d tura, yennayer s wansay d umezruy, rnu γer waya, imeslay-d γef usaru n Teqvaylit. Yekfa uḥric-agi s tevrat « Idir taqvaylit-ik ay Aqvayli ».
  • Tigejda n Teqvaylit, anda i d-yewwi awal γef yimusnawen i yessulin azal n teqvaylit, am: Masin Uharun, Mulud Mɛemmri, Ṭawes Ʃemruc, Muḥya, Belɛid At Ʃli, Meɛtub Lwennas d Ferḥat Mhenni.

Tazwert n udlis-agi tella-d s lmendad n uduktur Zahir Meksem, ma d aseggem n tduli yella-d sγur umaru Remdan Ʃebdenbi. D adlis i d-yeffeγen s tallelt n tidukla Tigemmi n Tefrit.

Idlisen i d-yessuffeγ :

  • Tayri n umedyaz (ammud n yisefra – HCA, 2014)
  • Lewṣaya n vava (2015 – tamezgunt)
  • Abrid γer ukayaḍ n tmaziγt (2015)
  • Taqvaylit, iles d yidles (anadi- 2016)
Larbi Yahioun
Retrouvez-nous sur notre page @Facebook et sur #Instagram ! Abonnez-vous à notre chaîne ►YouTube