« Yennayer ameggaz », tizlit tamaynut n Ɛli Belḥut d tiɣri i tegmat gar Yimaziɣen

,

Ilmend n Yennayer 2971, isuffeɣ-d ucennay Ɛli Belḥut yiwen n uklip d amaynu s uzwel n « Yennayer ameggaz », swayes i d-yesbeyyen kra n wazalen i yeqqnen i tfuggla-a n yixef n useggas amaziɣ, abeɛda tamagit d tdukkli.

Dɣa, deg wayen yerzan tamagit deg uklip-a i yecna akked tcennayt tilemẓit Kenza, yal tikkelt ad d-yales di tseddarin d acu-t netta. « Am yiḍelli am wass-a, am wass-a d uzekka, nekkini ih d Aqvayli, d Amaziɣ si yal tama », i yecna.

Ma ɣef umenzay n tdukkli n Yennayer i neẓra d ayla n Yimaziɣen merra, yenwa unaẓur Ɛli Belḥut ad yesseḥḍer ddeqs n Yimaziɣen di tezlit-a, mi yecna s tutlayin-nsen.

Ugar n teqbaylit ihi, yecna s kuẓ n tutlayin timaziɣin nniḍen, yecban tacawit, tamaheɣt, tumẓabt, tacenwit d tcelḥit.

Ad d-nesmekti dakken di tazwara n uklip, tella-d tɣuri sɣur Kahina n yiwen n uḍris n userbeḥ n Yennayer d tejmilt i yimeḥbas n tikta.

« Aklip d asfuggel n yennayer s tmuɣli n usedger i yerfed usihar-a ameqqran deg tlisa n Tmazɣa. Si tama-nniḍen, d tajmilt i yinekraf n tekta, ladɣa tagnit ideg i aɣ-d-yufa yennayer aseggas-a », i aɣ-d-yenna Ɛli Belḥut. Send ad d-yernu: « Tuwi-d tezlit-a ɣef yiwet n tseddart i yettwasuɣlen ɣer tutlayin timaziɣin yellan deg tlisa n Zzayer kan. D amahil n wayyuren s tallelt n yimdukkal. Asekles yedda almend n 3 n wussan, asesmel n tukkisin ur yeshil ara akken i d-nufa amseḍfer-nsent. Rnu ɣer-s aklip, lemmer d lebɣi, ad d-yili s tidet deg temnaḍin timaziɣin yemxalafen ».

S usenfar-a, i d-yesmektayen win n Zeddak Mulud, yebɣa mmi-s n Tizi Ɣennif mačči kan ad iger tiɣri i Yimaziɣen nniḍen akken ad rebbin tagmat, wanag daɣen ad ten-isaki ɣef wazal n Yennayer d wansayen s umata. D win i d izen i d-iga d iswi, skud ur ttuqqtent tugniwin n usfuggel deg uklip.

Ɣef wakken i d-yenna daɣ, yezmer lḥal ad ikemmel i tezlit-a: « Yuwi-d ad d-sedduɣ ula d tutlayin n Tegzirin tikennarin, n Tegzirt n Siwa, n Zwaṛa di libya akked Ǧerba deg Tunes. Tura mi yella wakud, tizlit ad as-kemmleɣ akken i d-nniɣ, ad as-rnuɣ tukkisin nniḍen akken ad yemmed s tmerna n tutlayin », i aɣ-d-yenna daɣen bab n tezlit.

I usmekti, Ɛli Belḥut mačči kan d acennay, imi yettaru daɣen. Taggara-a isuffeɣ-d ungal s teqbaylit, umi yefka azwel « Ajeǧǧig n ugudu ». Aql-it daɣen d ameɣnas, seg waṭas n yiseggasen tura, ɣef teqbaylit d tlelli.

Ali Belhot
Retrouvez-nous sur notre page @Facebook et sur #Instagram ! Abonnez-vous à notre chaîne ►YouTube